تاتوا

تاتوا (انگلیسی: tattva)، در هر دو آئین (سانکیها و بودا) از «تاتوا» به عنوان اصول جهان‌شناسی یاد شده‌است.

طبقه‌بندی چهارگانه مقولات بیست و پنجگانه:

1. اصلی که به وجود می‌آورد ولی به وجود نیامده است.
2. اصولی که هم به وجود آمده و هم به وجود می‌آورند.
3. اصولی که به وجود آمده‌اند ولی به وجود نمی‌آورند.
4. اصلی که نه به وجود آمده و نه به وجود می‌آورد.

این طبقه‌بندی چهارگانه مقولات بر اساس سلسله مراتب پیدایش آنان

وضع گردیده، شامل بیست و پنج اصل است، این اصول را «تاتوا»(Tattavs) گفته‌اند.

اصول سی و ششگانه

برای بیان آفرینش عالم، آئین «شیوائی» متوسل به بیست و پنج اصل جهان‌شناسی سامخیا «سانکیها» Samkhya شده‌است

و یازده اصل دیگر به آن افزوده‌است.

توالی سه مرحله ای تجلی صور

هر اسمی به صورتی اشارت دارد، و همه صور عینی (objective) هستند.

تجلی صور نیز از توالی سه مرحله ای برخوردار می‌باشد

که عبارتند از کالاها (نمودها)، تاتتواها (Tattwas) (اصول)، و بهوواناها (Bhuwanas) و حوزه‌ها (Spheres).

روی هم رفته پنج کالا، سی و شش تاتتوا و دویست و بیست حوزه وجود دارند.[۱][۲]

جستارهای وابسته

• تاتها (بودیسم)
• عینی‌گرایی (فلسفه)

پیوند به بیرون

• استفاده از «تاتوا» در ادبیات پورانی و گائودیا وایشناوا.

یزدانپناه عسکری

1. ↑ ادیان و مکتبهای فلسفی هند جلد دوم، تألیف داریوش شایگان
2. ↑ D E V A T M A S H A K T I سوامی ویشنو تیرثا ماهاراج، ترجمه، حسین مریدی

رده‌ها (++): 

• تنتره (−) (±)
• عناصر چهارگانه (−) (±)
• مفاهیم فلسفی هندو (−) (±)
• واژه‌ها و عبارت‌های زبان سانسکریت (−) (±)
• هستی‌شناسی (−) (±)
• (+)